Geef kwetsbare jongeren een toekomst

Jongeren tussen 16 en 27 jaar die de JeugdzorgPlus of een Justitiële Jeugdinrichting verlaten hebben in hun gemeente een (sluitend) netwerk nodig voor zorg en ondersteuning. Daarbij dient de jongere meer centraal te staan en een actieve inbreng te hebben in zijn eigen toekomst, wil deze aanpak effectief zijn. Dat is de conclusie van een meerjarig, kwalitatief onderzoek van Toezicht Sociaal Domein (TSD).

Ondersteuning van kwetsbare jongeren in drie gemeenten onderzocht

Toezicht Sociaal Domein1) onderzocht in de gemeenten  Den Bosch, Den Haag en Smallingerland  gedurende twee jaar of en hoe kwetsbare jongeren hulp krijgen bij het vinden van een plek in de samenleving. De inspecties keken daarbij specifiek naar jongeren die een Justitiële Jeugdinrichting of een JeugdzorgPlus instelling verlieten.

Belang van passende hulp en ondersteuning

Jongeren die een Justitiële Jeugdinrichting of een JeugdzorgPlus instelling verlaten, kampen vaak met een (combinatie) van problemen, zoals gedragsproblemen en verslavingsproblemen en problemen op school. Daarnaast kan een licht verstandelijke beperking een rol spelen. Zij hebben vaak moeite met het vinden van passende huisvesting, vervolgonderwijs of (betaald) werk.

In de gemeente waar ze (gaan) wonen, hebben ze veelal passende hulp en ondersteuning nodig voor bijvoorbeeld zorg, onderwijs, veiligheid, wonen, werk en inkomen. Zonder die hulp is er weinig kans op zelfstandige deelname aan de samenleving en grote kans op uitval.

Onderzochte gemeenten: meer aandacht nodig voor sluitend netwerk en actieve inbreng jongere

Uit het onderzoek van TSD blijkt, dat de drie gemeenten niet alleen onderkennen dat er voor deze jongeren een sluitend netwerk moet zijn, maar dat zij ook daadwerkelijk beleid ontwikkelen voor kwetsbare jongeren in de leeftijd van 16-23 jaar. Tegelijkertijd blijkt het moeilijk om in de praktijk de schotten weg te halen tussen jeugdhulp, maatschappelijke ondersteuning en werk en inkomen.
Jongeren die een Justitiële Jeugdinrichting verlaten blijven doorgaans in beeld via de trajectberaden van de Raad voor de Kinderbescherming. Voor jongeren die de JeugdzorgPlus verlaten is echter niet altijd een sluitend netwerk beschikbaar.
Van belang blijkt met name dat de jongere meer centraal staat en een actieve inbreng heeft  in zijn eigen toekomst (plan), wil de aanpak effectief zijn. Ook kwam uit het onderzoek naar voren dat zorg, ondersteuning en voorzieningen de afgelopen jaren hoge drempels hadden, waardoor jongeren er niet altijd een beroep op konden doen.

De resultaten van het kwalitatief onderzoek zijn van belang voor alle gemeenten en instellingen die met kwetsbare jongeren te maken hebben.

1)Toezicht Sociaal Domein is het samenwerkingsverband van vijf rijksinspecties: Inspectie Jeugdzorg, Inspectie voor de Gezondheidszorg, Inspectie Veiligheid en Justitie, Inspectie van het Onderwijs, Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

""
Beeld: ©DJI