In 2024 en 2025 is toezicht uitgevoerd bij gecertificeerde instellingen voor jeugdbescherming en jeugdreclassering (GI’s) door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Inspectie Justitie en Veiligheid (de inspecties). De inspecties zien dat te veel jeugdigen niet – of niet tijdig – de noodzakelijke bescherming, begeleiding en hulp krijgen. In dit rapport staat een overkoepelend beeld van de uitkomsten van het toezicht.
Tekortkomingen en oorzaken
De grootste tekortkomingen zijn dat er onvoldoende betekenisvol contact is met jeugdigen en gezinnen en dat passende hulp niet of niet tijdig wordt ingezet. Dat leidt tot onvoldoende zicht op de ontwikkeling en veiligheid van de jeugdige en tot onvoldoende participatie van jeugdigen en ouders in hun eigen hulpverleningstraject. De oorzaak hiervan ligt niet bij de jeugdbeschermers en jeugdreclasseerders (jeugdzorgwerkers). De inspecties zien dat jeugdzorgwerkers grote inzet en betrokkenheid tonen. En bij 4 van de 5 bezochte gecertificeerde instellingen (in de eerste helft van 2025) is de wijze van bestuur grotendeels voldoende.
Hoe verder?
Het begin van een oplossing komt er alleen door échte onderkenning van de problemen zoals de inspecties schetsen. Om te komen tot verbetering is meer transparantie nodig over de gevolgen voor jeugdigen en gezinnen. Daarnaast is stevig leiderschap van GI’s, gemeenten en Rijk nodig om samen tot duurzame oplossingen voor de aanpak van de onderliggende oorzaken te komen. De inspecties roepen de staatssecretaris voor Rechtsbescherming en de staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport – als stelselverantwoordelijken – op om hier het voortouw in te nemen.
Over het toezicht
Dit toezicht bestond uit:
- Gegevensuitvraag bij alle 13 reguliere GI’s
- Online vragenlijst voor jeugdigen en ouders (1523 reacties: 372 jeugdigen en 1151 ouders)
- Inspectiebezoek aan 5 GI’s, inclusief gesprekken met professionals en telefonische interviews met ouders en ketenpartners en inzage van dossiers en (beleids)documenten
- Gesprekken met 2 jeugdigen en 2 ouders