De Inspectie Justitie en Veiligheid (Inspectie JenV) houdt toezicht op uitvoeringsorganisaties die werken binnen de domeinen van het ministerie van Justitie en Veiligheid en van het ministerie van Asiel en Migratie. Elke dag werken deze uitvoeringsorganisaties aan een rechtvaardige en veilige samenleving. Denk aan de politie die ingrijpt in noodsituaties of aan gevangenissen, forensische klinieken en justitiële jeugdinrichtingen die hun cliënten zo goed en veilig mogelijk voorbereiden op terugkeer in de maatschappij. Aan veiligheidsregio’s die dag en nacht zorgen voor de paraatheid van hulpverleners of aan het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) dat zorgt voor de opvang van asielzoekers.
Deze en andere organisaties doen complex en belangrijk werk. Zelden alleen, vaak in relatie tot elkaar. Risico’s met een grote impact voor een individuele burger of maatschappij zijn hierbij nooit helemaal uit te sluiten. Wel moeten organisaties zich inspannen om de risico’s voor de samenleving aanvaardbaar te houden. Met haar toezicht onderzoekt de Inspectie JenV waar zich risico’s voordoen, waar het goed gaat en waar het beter kan.
Zij ziet ook toe op een aantal marktpartijen. Daarbij gaat het om wiettelers en coffeeshops die meedoen aan het wietexperiment en om incassodienstverleners.
Het motto van de Inspectie Justitie en Veiligheid is dan ook: Toezicht, omdat rechtvaardigheid en veiligheid niet vanzelfsprekend zijn.
Onafhankelijkheid
De Inspectie JenV is onderdeel van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Om de onafhankelijkheid van rijksinspecties binnen deze structuur te waarborgen zijn de Aanwijzingen inzake de rijksinspecties opgesteld. In de aanwijzingen is onder meer bepaald dat de beleidsverantwoordelijk minister de rijksinspectie geen aanwijzing mag geven die, kortgezegd, betrekking heeft op de inhoud van haar taakuitoefening.
Het Relatiestatuut geeft de afspraken weer over de wijze van samenwerking en informatie-uitwisseling tussen de (plaatsvervangend) secretaris-generaal van het ministerie van Justitie en Veiligheid, de beleidsdirecties, de uitvoeringsorganisaties en de Inspectie JenV.
Missie
De Inspectie Justitie en Veiligheid draagt bij aan een rechtvaardige en veilige samenleving door toezicht te houden in het domein van Justitie en Veiligheid (JenV) en Asiel en Migratie (AenM). Wij kijken hoe organisaties uitvoering geven aan wet- en regelgeving en het maatschappelijk belang dienen. Ook bezien we de condities waaronder deze organisaties hun taken moeten uitvoeren. Onder ons toezicht vallen onder andere de politie, kinderbescherming, gevangenissen, Justitiële Jeugdinrichtingen (JJI’s), forensische klinieken, brandweer, veiligheidsregio’s en organisaties in de migratieketen. Ook zien wij toe op marktpartijen, namelijk de coffeeshops en wiettelers die meedoen aan het Experiment Gesloten Coffeeshopketen (het Wietexperiment) en op incassodienstverleners. In ons toezicht hebben we onder meer aandacht voor de rechtsbescherming van mensen die te maken hebben met organisaties in het domein van JenV/AenM, waarvan het werk soms stevig ingrijpt op het (persoonlijk) leven van mensen. Wij signaleren, agenderen, reflecteren, oordelen en handhaven (waar bevoegd).
Kernwaarden
De Inspectie JenV gaat bij het uitoefenen van haar toezicht te werk volgens haar vier kernwaarden: verbindend, innovatief, verantwoordelijk en open.
Verbindend
Om een goed oordeel te vormen over de organisaties in het domein van Justitie en Veiligheid (JenV) en Asiel en Migratie (AenM), staat de Inspectie JenV met hen in verbinding. Zij heeft ook contacten met onder meer kennisinstellingen en andere inspecties om informatie en signalen te ontvangen over haar toezichtveld. Waar mogelijk trekt de Inspectie JenV samen met hen op. Daarnaast legt zij een bredere verbinding met de maatschappij: de Inspectie JenV onderhoudt contacten met verschillende soorten organisaties. Zo ontvangen zij informatie en signalen over het functioneren van de organisaties en hun maatschappelijk effect.
Innovatief
De Inspectie JenV kijkt hoe organisaties in de domeinen van JenV en van AenM zorgen voor innovatie in de uitvoering van hun werk. En hoe deze rekening houden met ontwikkelingen in hun domein. Zelf zorgt de Inspectie JenV voor de doorontwikkeling van inzichten en instrumenten die zij gebruikt om het werk van de organisaties in haar toezichtveld in beeld te krijgen. De Inspectie JenV adopteert innovatieve werkwijzen en nieuwe toezichtarrangementen, en daarbij leert zij graag van andere toezichthouders en kennisorganisaties.
Verantwoordelijk
De Inspectie JenV voelt zich medeverantwoordelijk voor het goed functioneren van de domeinen JenV en AenM. Ze wil organisaties die in dat veld werken in beweging brengen. De Inspectie JenV gaat ook na hoe het werk van die organisaties uitpakt voor de mensen die ermee te maken krijgen. Zij zorgt dat haar onderzoeksbevindingen bij de organisaties landen en dat de aanbevelingen aansluiten bij hun praktijk. De Inspectie JenV signaleert wanneer beleid en regelgeving voor burgers anders uitpakt dan bedoeld. Zij voelt zich verantwoordelijk voor mensen die te maken krijgen met de organisaties die onder ons toezicht vallen. Daarnaast legt de Inspectie JenV altijd verantwoording af voor haar bevindingen en aanbevelingen: niet alleen aan de organisaties die onder ons toezicht vallen, maar ook aan het algemene publiek.
Open
De Inspectie JenV is transparant over haar werkwijze. Ze laat zien hoe zij tot haar oordelen en besluiten komt. Daarover legt ze onder meer verantwoording af via haar onderzoeksrapporten en brieven. De Inspectie JenV staat altijd open voor signalen vanuit de samenleving en partijen om haar heen. Ook omdat de Inspectie JenV van anderen vraagt om open naar haar te zijn.