Inspectie: personeel EBTL is onvoldoende toegerust voor taak

Personeel van de twee speciale opvanglocaties waar overlastgevende asielzoekers verblijven, is onvoldoende toegerust voor zijn taak. Medewerkers hebben nauwelijks juridische en praktische middelen om grenzen te stellen aan asociaal of crimineel gedrag. Dit blijkt uit onderzoek van de Inspectie Justitie en Veiligheid naar aanleiding van het niet-natuurlijk overlijden van een asielzoeker uit de Extra Begeleiding en Toezichtlocatie (EBTL) in Hoogeveen. Volgens de Inspectie heeft het EBTL-personeel de man zo zorgvuldig mogelijk opgevangen, tot aan een confrontatie waarbij hij viel.

Het Openbaar Ministerie (OM) heeft dit incident onderzocht nadat de inspectie haar bevindingen hierover met het OM heeft gedeeld. Het OM heeft besloten geen strafrechtelijke vervolging in te stellen.

Opvang in de specifieke casus

De man kwam op 9 maart 2018 beschonken de EBTL Hoogeveen binnen. Hij verbleef daar vanwege zijn vele problemen en lastige gedrag. Hij viel die dag drie keer, de laatste keer bij een confrontatie met medewerkers. De man overleed daags erna, volgens de schouwarts ten gevolge van die val. Tot aan dit incident heeft het personeel geprobeerd maatwerk te leveren in de opvang van deze asielzoeker, concludeert de inspectie. Zij verrichtte het onderzoek op verzoek van de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid.

Breder gekeken

Uit het onderzoek blijkt dat de bewoners in de EBTL’s vaak zwaardere problemen hebben dan vooraf was ingeschat. Een groeiende groep bewoners is verslaafd of kampt met medische en/of psychische problemen. Veelal weigeren zij  hun gedrag aan te passen. Medewerkers kunnen asociaal of crimineel gedrag van bewoners niet begrenzen. De politie reageert niet altijd direct op meldingen van agressief gedrag tegen medewerkers terwijl dat wel de afspraak is. Ook afspraken om asociaal en crimineel gedrag buiten de EBTL’s aan te pakken, worden niet altijd nagekomen.

Aanbevelingen

Daarom beveelt de Inspectie de staatssecretaris aan om de uitvoerbaarheid en de handhaafbaarheid van plaatsing van deze asielzoekers in EBTL’s te heroverwegen. Daarbij zou tegelijk bezien moeten worden of  bevoegdheden en middelen van EBTL-medewerkers toereikend zijn om overlast en crimineel gedrag van bewoners aan te pakken. De inspectie adviseert om daarin de regelgeving mee te nemen die gaat over maatregelen om de vrijheden van asielzoekers in te perken en te ontnemen.
Zij beveelt politie en Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) aan om de afspraken over het handhaven van de rechtsorde te bezien. Politie en COA zouden hierbij kunnen verduidelijken hoe zij invulling geven aan de afspraken om agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak snel en effectief af te handelen.
 

""
Beeld: Mediatheek Rijksoverheid