Jaarbrief 2020: Begeleide terugkeer van vreemdelingen in de regel zorgvuldig
De gedwongen en begeleide terugkeer van vreemdelingen naar hun land van herkomst verliep ook in 2020 in de regel zorgvuldig, veilig en humaan. Wel beveelt de Inspectie Justitie en Veiligheid (Inspectie JenV) de partijen die betrokken zijn bij de uitzettingen aan om gezondheidsinformatie te leveren die beter bruikbaar is. Ook de registratie van persoonlijke bezittingen kan beter, meldt de Inspectie JenV in haar jaarbrief 2020 over haar toezicht op dit terugkeerproces.
Zij wijst er al enkele jaren op dat informatie over de gezondheid en de bezittingen van uit te zetten vreemdelingen niet altijd bruikbaar of volledig is. Dat kan gevaar opleveren, zowel voor de vreemdelingen als voor degenen die hen moeten uitzetten. Onvolledige gezondheidsinformatie kan ertoe leiden dat men in noodgevallen niet weet hoe te handelen. Onvolledige registratie van bezittingen kan de terugreis bemoeilijken. Als er bijvoorbeeld een koffer ontbreekt, kan dat zorgen voor spanning bij de vreemdeling.
Informatie over het te verwachten gedrag van de vreemdeling en over zijn of haar advocaat is vorig jaar wel verbeterd ten opzichte van eerdere jaren.
Door de coronapandemie en daarmee het grotendeels wegvallen van het vliegverkeer bedroeg vorig jaar het aantal begeleide uitzettingen 342. Dat aantal ligt lager dan in 2019 toen er 815 waren. Deze uitzettingen worden uitgevoerd door de Dienst Terugkeer & Vertrek (DT&V), de Koninklijke Marechaussee (KMar) en de Dienst Vervoer en Ondersteuning (DVO). De Inspectie JenV heeft vorig jaar achttien inspecties uitgevoerd op één of meerdere delen van het terugkeerproces. Zij kiest daarbij voor begeleide uitzettingen waarvan wordt ingeschat dat die niet gemakkelijk zullen verlopen, bijvoorbeeld vanwege het gedrag van de vreemdeling. Vanwege de coronabeperkingen lag dat aantal lager dan in 2019, toen zij 99 uitzettingen inspecteerde.
2020 was voor de Inspectie JenV een overgangsjaar, op weg naar een ander vormgegeven toezicht. Zij houdt sinds 2014 toezicht op begeleide uitzettingen en constateerde steeds dat die, ondanks enkele kritische noten, in de regel goed verlopen. Zij verlegt haar toezicht daarom naar thematisch onderzoek.
