PPC’s behandelen gedetineerde patiënt respectvol

Nieuwsbericht | 17-05-2023 | 16:00

Afdelingspersoneel van de PPC’s stemt de bejegening van gedetineerde patiënten af op hun niveau en hun behoefte. Gedetineerde patiënten vinden de medewerkers sociaal, begripvol en vriendelijk.
In de doorlichting kwam ook naar voren dat de PPC’s niet volledig volgens de normen werken als het gaat om de rechtspositie van gedetineerde patiënten, de interne veiligheid en de personele zorg en inzet. 
Een PPC is gevestigd in een penitentiaire inrichting (PI)¹. Er verblijven gedetineerden die vanwege een psychiatrische aandoening en/of verstandelijke beperking speciale zorg nodig hebben. Behandeling moet het risico dat ze weer in de fout gaan na vrijlating zo klein mogelijk maken.
 

Rechtspositie

De Inspectie JenV verrichte de doorlichting in coronatijd. In die periode is door personeelskrapte en coronamaatregelen het dagprogramma regelmatig ingekort en moesten gedetineerden op hun cel blijven. Ze konden dan niet sporten en geen bezoek ontvangen terwijl ze daar wél recht op hebben.  
Verder ligt bij de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI, de overkoepelende dienst van de gevangenissen) niet landelijk vast welke sancties volgen als een gedetineerde patiënt zich onwenselijk gedraagt. PPC’s houden rekening met oorzaken voor dat gedrag. Ze willen ‘op maat’ sanctioneren. Dat juicht de Inspectie JenV toe. Tegelijk houdt maatwerk een risico in op willekeur en rechtsongelijkheid.

Veiligheid

De Inspectie JenV constateert dat de aandacht van PPC’s vooral naar de zorg gaat. Zij vindt dit begrijpelijk gezien hun taak. Maar ook veiligheid moet scherp op het netvlies staan. De Inspectie JenV ziet echter weinig gevoel voor de noodzaak van uitgebreide (cel) controles en spitacties naar verboden waar.
De Inspectie vindt het verder belangrijk dat medewerkers en gedetineerde patiënten weten hoe ze moeten handelen bij een calamiteit. Dat is nu niet het geval, onder meer omdat er niet wordt geoefend met de bedrijfshulpverlening. Ook ontbreekt een geweldsinstructie zodat niet duidelijk is wie bevoegd is om geweld toe te passen.

Diensten aangepast

Door de personele krapte en coronamaatregelen zijn diensten aangepast waardoor minder tijd was voor overleggen, trainen en informatie overdragen. Medewerkers hebben juist informatie over gedetineerde patiënten nodig om het werk goed te kunnen doen.

Positief

De Inspectie JenV vindt het positief dat de PPC’s lering trekken uit incidenten die zich hebben voorgedaan. Bij de afhandeling van calamiteiten heeft het opvang- en nazorgteam een stevige plek gekregen. Dat is belangrijk omdat via dat team over de nasleep van incidenten kan worden gesproken. De Inspectie JenV vindt het ook positief dat de medewerkers opleidingen kunnen volgen om goed toegerust te zijn. 

Aanbevelingen

De Inspectie JenV doet een aantal aanbevelingen ter verbetering van de taakuitvoering van de PPC’s. Er dient er volgens de Inspectie JenV een sanctiebeleid te komen dat ruimte biedt voor maatwerk en tegelijk het risico op willekeur en rechtsongelijkheid inperkt. Er moet een volledige geweldsinstructie komen zodat medewerkers weten waartoe ze wel en niet bevoegd zijn. De PPC’s zouden ook uitgebreide controles moeten heroverwegen.


¹ De vier PPC’s zijn onderdeel van de PI Haaglanden, PI Vught, PI Zwolle en het Justitieel Centrum Zaanstad. Er verblijven in totaal ongeveer 700 gedetineerde patiënten.